“Consent” สิ่งสำคัญในวันวาเลนไทน์
เมื่อกล่าวถึงวันวาเลนไทน์หรือวันแห่งความรัก หลายท่านคงนึกถึงช็อคโกแลต และสีชมพู และแน่นอนว่าสิ่งที่มักจะตามมาในวันวาเลนไทน์คือการมีความสัมพันธ์เชิงโรแมนติก ดังนั้น เราจึงควรให้ความสำคัญกับ "Consent" หรือ "ความยินยอม" ในความสัมพันธ์ทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์แบบคู่รัก เพื่อน หรือคนในครอบครัว เพราะการแสดงความรักในวันวาเลนไทน์ ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การมอบของขวัญหรือการแสดงออกทางกาย แต่ยังรวมถึงการเคารพสิทธิและเจตจำนงของอีกฝ่ายด้วย
Consent คืออะไร?
Consent หรือความยินยอม หมายถึงการที่บุคคลหนึ่งยินยอมให้ผู้อื่นกระทำบางสิ่งบางอย่างต่อตนเองโดยปราศจากการบังคับ, ปัจจัยแวดล้อม, ผลประโยชน์ หรือการใช้เล่ห์กล ความยินยอมต้องเป็นการแสดงออกอย่างชัดเจนและด้วยความสมัครใจอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็นการยินยอมให้สัมผัสร่างกาย การมีเพศสัมพันธ์ หรือการทำกิจกรรมใดๆ ร่วมกัน และที่สำคัญคือการให้ความยินยอมนั้นจะต้องอยู่บนพื้นฐานของการมีสติสัมปชัญญะที่สมบูรณ์พร้อม การขาดความยินยอมถือเป็นการละเมิดสิทธิส่วนบุคคล และอาจนำไปสู่ปัญหาที่ร้ายแรง เช่น การล่วงละเมิดทางเพศ
ทำไม Consent ถึงมีความสำคัญในความสัมพันธ์
ความยินยอมเป็นรากฐานสำคัญของความสัมพันธ์ที่ยั่งยืน เพราะการเคารพความยินยอมของอีกฝ่ายแสดงให้เห็นถึงความใส่ใจที่มีต่อกัน อีกทั้งช่วยสร้างความไว้วางใจและความรู้สึกปลอดภัยในความสัมพันธ์ เมื่อทุกคนรู้สึกว่าตนเองมีสิทธิและทางเลือกที่จะปฏิเสธและแสดงความคิดเห็นได้อย่างอิสระ ความสัมพันธ์ก็จะแข็งแรงและมีความสุขมากขึ้น
โดยเฉพาะในวันวาเลนไทน์ ซึ่งหลายคู่นั้นเลือกที่จะใช้โอกาสนี้ในการสานความสัมพันธ์ให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น เป็นวันที่คู่รักหลายคู่วางแผนที่จะมีช่วงเวลาพิเศษร่วมกัน ซึ่งสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการให้ความสำคัญกับความยินยอมในทุกกิจกรรมที่ทำร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นการออกเดท การรับประทานอาหาร กิจกรรมในเชิงโรแมนติก หรือแม้แต่การมีเพศสัมพันธ์ เพราะการแสดงความรักที่แท้จริงคือการเคารพความรู้สึกและความต้องการของอีกฝ่าย หากกิจกรรมใด ๆ ดำเนินไปบนพื้นฐานของความไม่สะดวกใจที่จะทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ก็มีโอกาสที่จะเกิดเป็นความร้าวฉานในความสัมพันธ์นั้น
สิ่งที่มักจะเข้าใจผิดและเป็นปัญหา
ทั้งนี้ ก็มีบ่อยครั้งเช่นกันที่มีการเข้าใจไปเองว่าฝ่ายตรงข้ามให้ความยินยอมแล้ว ซึ่งมีกรณีที่พบได้บ่อย ๆ เช่น แม้ว่าในจังหวะนั้นบรรยากาศจะโรแมนติกเชื้อเชิญให้กระทำการกันแค่ไหน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าอีกฝ่ายจะยอมในทุกการกระทำ ทว่าโดยส่วนมากแล้วฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมักจะทำเลยเถิดไปโดยไม่ได้พูดถึงความยินยอมก่อนเสียด้วยซ้ำ ดังนั้น อีกหนึ่งสิ่งที่ควรใส่ใจคือ การนิ่งเงียบไม่แปลว่ายอม เพราะหลายๆ คนมักเกิดความรู้สึกกระอักกระอ่วนเมื่อถูกร้องขอให้ทำเรื่องที่เกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์ แต่ก็กังวลถึงผลกระทบหากปฏิเสธออกไปโดยเฉพาะในคู่รักที่คบกันมานานแล้ว จึงทำให้การนิ่งเงียบเป็นตัวเลือกเดียวที่ทำได้
ความยินยอมไม่ใช่แค่เรื่องเพศเท่านั้น
ส่วนใหญ่สังคมมักจะคุ้นชินกับคำนี้เวลาที่เรื่องเพศสัมพันธ์ถูกหยิบยกขึ้นมาเป็นประเด็นพูดคุย แต่จริง ๆ แล้วความยินยอมไม่ได้จำกัดอยู่แค่เรื่องเพศเท่านั้น แต่ยังรวมถึงกิจกรรมอื่น ๆ ในชีวิตประจำวันด้วย เช่น การยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่าง การเคารพพื้นที่ส่วนตัว และการไม่บังคับให้ผู้อื่นทำในสิ่งที่ไม่ต้องการ ความยินยอมเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในทุกความสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นวันวาเลนไทน์หรือวันอื่นๆ การเคารพความยินยอมของผู้อื่นคือการแสดงความรักและเคารพที่แท้จริง การให้ความสำคัญกับความยินยอมในทุก ๆ ด้านของชีวิต จะช่วยสร้างสังคมที่เคารพสิทธิและเสรีภาพของทุกคน วันวาเลนไทน์ควรเป็นวันแห่งความรักและความเข้าใจ ไม่ใช่วันแห่งความกดดันและความคาดหวังที่ไม่ตรงกัน การให้ความสำคัญกับความยินยอมจะช่วยให้ทุกคนสามารถเฉลิมฉลองวันวาเลนไทน์ได้อย่างปลอดภัยและมีความสุข
ผู้เขียน: นรเศรษฐ์ พัฒนางกูร
